Is dat wat de tekst met mij doet? En wat is de betekenis van mijn pogingen terug te keren tot de tekst? Ik kan de tekst veroordelen omdat hij me blijkbaar niet weet te boeien. Ik kan hem prijzen omdat hij me met krachtige centrifugale bewegingen naar buiten heeft weten te slingeren. Ik kan verlangen naar discipline, de volgehouden poging mijn concentratievermogen te beheersen en langs die weg de tekst te temmen.
Het zou aandoenlijk zijn om vervolgens de tekst alsnog te prijzen omdat hij me weet te boeien. Meer integer lijkt een aanpak à la Barthes waarbij het genot van nature gericht is op verdeling en kriskrasbewegingen. Of ik begeef me in de neutraliteit. Mijn leesbeweging volgt de tekst in een gematigd tempo alsof de tekst een film is. Ik mis stukken zoals je stukken film mist als je tussendoor even naar de wc gaat. En zo zijn er zeker nog meer leestactieken te bedenken.
Intussen staat de tekst daar. Hij wint aan wonderlijkheid doordat er bij al die ervaringen en oefeningen lezen bij al zijn onmogelijkheden überhaupt gebeurt. Dat geeft basis om me te realiseren dat aan de tekst een zekere minimale mate van assumptie of acceptatie voorafgaat. Ik heb het boek gepakt, zie letters en dan heeft het wonder al plaatsgevonden.
Na afloop zal ik dat wonder verkondigen en al verkondigend verraden. Ik zal zeggen dat ik die en die auteur heb gelezen. Ik zal zeggen dat ik hem weliswaar heb gelezen, maar er nog niet toe ben gekomen hem te lézen. Ik begeef me in le conflit des interprétations. Evengoed kan ik zeggen dat er niets is gebeurd. De tekst gaat weer terug naar de bieb omdat de leentermijn is verstreken. Of ik ga een voorbeeld nemen aan mijn vrouw die weinig tot niets zegt over de boeken die ze gelezen heeft. 'Dat was een goed boek'.
Zo verkeer ik in grote onzekerheid of ik mijn blogserie 'Prijzingen!' moet voortzetten op de manier waarop ik dat deed. Het is een takenpakket geworden, opgehangen aan de illusie dat je boeken zou moeten verwerken, dat je ze moet geven wat ze verdienen. Ja hállo, boeken zijn geen mensen! En mensen krijgen ook niet altijd wat ze verdienen, kijk maar naar de besneeuwde tenten in Libanon. Zo ontsnapt ook mijn blogimperium niet aan de onmogelijkheid van imperia, het gebrek aan overzicht en controle. Elke schrijver, ook ik, is wellicht eerder een lezer dan een schrijver. We bewegen ons al ademend door deze wereld en laten eindige sporen achter.
Dat was een goed boek is een mooie reactie, Alle aanvullingen die in je lezershoofd aanwezig zijn, daar nog groeien, veranderen, zich voortplanten (kenmerken van een organisme) zijn voor jezelf. Of je moet het organisme blootleggen en je leeservaring niet als oordeel uitspreken maar als bewegend levend ding. De auteur heeft jaren geploeterd om het boek te schrijven, wordt gedwongen om een punt te zetten terwijl het nooit af is. En dan komt de lezer en spreekt zijn oordeel uit, alsof het af is. Dat is arrogant van die lezer. "Dit was een goed boek" getuigt van bescheidenheid. Met een glimlach het boek doorgeven aan een ander zou nog mooier zijn.
BeantwoordenVerwijderen