In werkelijkheid hebben we bij deze antwoorden te maken met eenzelfde waarneming. Het is precies het punt waarop Nietzsche moeilijk wordt, waardoor het nodig is dat we lezen en nadenken. Het leven is afzien, maar we kunnen niet afzien van dat leven. En als we dat leven toch eenmaal leven, dan moeten we er maar voor gaan ook.
Het wonderlijke gevolg is dat we als het ware boven ons leven gaan staan, we moeten de positie van goden innemen, die meerdere levens tot hun beschikking hebben. Dat alles om ja te kunnen zeggen tegen precies dit leven, ons enige leven, zonder 'hinterwelten'.
Denk je over deze tegenspraak verder, dan zou je je kunnen afvragen of het verlangen naar onsterfelijkheid niet ook kan voortvloeien uit de lust. Als lust zichzelf wil herbeleven, dan willen we niet dood, zo lijkt het. En zo blijven we zwenken tussen twee moralen. De eerste is dat we het verlangen moeten richten op dit leven en de rest moeten afdoen als illusies die ons afleiden. De tweede moraal is dat we ons leven niet kunnen veranderen, waardoor het ons niet zal lukken om afstand te doen van alle illusies.
Dat verklaart waarom je Keizer en Grunberg ziet worstelen, tobben, zwenken. Verlangen naar onsterfelijkheid, maar er moet wel gestorven worden. Terugkijken op een goed leven, maar het was wel waardeloos. Zarathoestra was een reddend boek, maar wel als aanvulling op de Bijbel. Enzovoorts.
De besliste toon van de Nietzscheanen zet ons op het verkeerde been. Nietzsche geeft ons vooral de moed om tegenspraken toe te laten, de durf om ermee te leven. Maar omdat we geen goden zijn, zijn we er niet tegen opgewassen. We gaan heel stellig spreken, gaan expres de andere kant op hangen, de tobber uithangen of juist extatisch doen. Juist, filosofie wordt theater. Maar wel tamelijk doorzichtig theater.
Geen opmerkingen:
Een reactie posten